Trong xu hướng hội nhập kinh tế toàn cầu, nhu cầu trao đổi, đàm phán giữa các nước sử dụng ngôn ngữ khác nhau ngày càng lớn, kéo theo cơ hội việc làm cho những bạn có năng khiếu về ngoại ngữ. Tuy nhiên có rất nhiều vị trí công việc liên quan đến chuyển ngôn ngữ. Hãy an tâm, bài viết phân biệt biên dịch, thông dịch, phiên dịch mà Ms. Uptalent sắp gửi đến sẽ giúp bạn có sự lựa chọn chuẩn xác nhất. >>>> Tìm việc làm lương cao tại HRchannels
Tìm hiểu khái niệm các thuật ngữ công việc
Đầu tiên, chúng ta hãy cùng điểm qua khái niệm mà các thuật ngữ công việc chuyển ngữ này đề cập đến nhé
Biên dịch là thuật ngữ chỉ công việc dịch thuật các loại tài liệu (chứng từ, văn bản, hợp đồng…) từ ngôn ngữ nước này sang ngôn ngữ nước khác. Đối tượng làm việc thường xuyên của các biên dịch viên là các tài liệu dạng chữ, có thể là bản in, phụ đề video, file pdf, giấy tờ hồ sơ… Người phụ trách công tác biên dịch có thể sử dụng các công cụ hỗ trợ như từ điển, phần mềm hỗ trợ biên dịch, thời gian biên dịch cũng nhiều hơn nhưng bù lại độ chính xác cả về văn phong, ngữ pháp, thuật ngữ chuyên môn trong tài liệu biên dịch luôn yêu cầu cao.
Thông dịch là thuật ngữ đề cập đến công việc chuyển ngữ, đa phần là bài phát biểu bằng lời nói thành sang nhiều ngôn ngữ khác. Người làm thông dịch viên phải sở hữu lượng từ vựng, ngữ pháp cùng khả năng chuyển ngữ theo tình huống thực tế vì quá trình thông dịch diễn ra trực tiếp, ngay sau lời phát biểu của một cá nhân hay tập thể nào đó, nên sẽ không có thời gian cho bạn tra tài liệu, dò từ điển hay tìm kiếm sự hỗ trợ từ các ứng dụng hỗ trợ chuyển ngữ.
Phiên dịch là thuật ngữ chỉ việc chuyển ngữ trong khoảng thời gian ngắn, không có nhiều sự trợ giúp từ các công cụ hỗ trợ chuyển ngữ, họ phải vận dụng linh hoạt kinh nghiệm, khả năng ghi nhớ và năng lực phản xạ. Tuy nhiên, so với thông dịch thì phiên dịch có nhiều thời gian hơn vì thời gian triển khai phiên dịch thường là sau khi toàn bộ bài phát biểu ngắn hoặc một phần bài phát biểu dài đã hoàn thành. Mặt khác phiên dịch viên thường sẽ chuyển ngữ theo một hướng, từ ngôn ngữ khác sang tiếng mẹ đẻ nên yêu cầu linh hoạt về mặt ngữ nghĩa, văn phong trong bản phiên dịch không làm họ mất nhiều thời gian.
Mức độ chuẩn xác cần đáp ứng
Biên dịch có thời gian nhiều hơn, có thể sử dụng công cụ hỗ trợ dịch thuật nhiều hơn nên mức độ chuẩn xác được yêu cầu rất cao. Điển hình như việc biên dịch hợp đồng thương mại ngoài văn phong, ngữ pháp, còn phải đúng thuật ngữ chuyên ngành và đảm bảo tiêu chuẩn luật pháp kinh tế nữa.
Thông dịch vì phải đảm bảo tốc độ cực nhanh nên độ chuẩn xác được du di hơn, chỉ cần đảm bảo về mặt nội dung, không cần quá chú trọng đến ngữ pháp hay văn phong.
Phiên dịch cũng phải chuyển ngữ nhanh nên chỉ cần phiên dịch viên hiểu đúng ý, tóm tắt và chuyển ngữ đủ nội dung là được.
TỰ HỌC ĐỂ TRỞ THÀNH MỘT BIÊN PHIÊN DỊCH CHUYÊN NGHIỆP (Phần 1)
Trong xu thế toàn cầu hóa, khi mà cả thế giới đang kết nối lại với nhau bằng việc hợp tác quốc tế, giao lưu văn hóa, giao lưu ngôn ngữ, trong những lúc ấy, vai trò của người làm công tác biên phiên dịch là vô cùng to lớn, họ chính là chiếc cầu nối để kết nối các quốc gia dân tộc lại với nhau. Như vậy, để trở thành một nhà biên phiên dịch hoàn hảo quả là một điều khó khăn. Nếu phải tự học để trở thành một biên phiên dịch chuyên nghiệp, bạn không nên bỏ qua những yếu tố dưới đây.
Phát âm chính là yếu tố quan trọng giúp bạn thành công trong bất cứ bộ ngôn ngữ nào, việc phát âm sai, không đúng giọng điệu của từ ngữ sẽ làm cho bạn thiếu đi tính chuyên nghiệp, từ đó đối tác và sếp của bạn sẽ không thể nào tin tưởng và giao những nhiệm vụ cao cả cho bạn.
Nếu bạn đang tự học để trở thành một biên phiên dịch chuyên nghiệp, bạn có thể tận dụng sự phát triển của internet để luyện phát âm chuẩn, hiện nay có rất nhiều website luyện phát âm cho bạn, hãy thường xuyên cập nhật thông tin trên các trang mạng internet.
Ngoài internet, bạn có thể học phát âm thông qua đài radio, xem phim nước ngoài để biết họ phát âm từ ngữ như thế nào để mình rèn luyện. Một bí kíp hay cho bạn là sau khi nghe những chương trình hoặc một bộ phim nào đó mà bạn cảm thấy thú vị, bạn có thể tải về điện thoại di động, và lúc nào rãnh hãy mở ra nghe lại cách phát âm của người bản xứ, như vậy level của bạn sẽ tăng lên nhanh chóng.
2.Đọc tài liệu thông qua sách báo, truyện nước ngoài
Nghe không chưa đủ, nghề biên phiên dịch là nghề hội tụ cả hai yếu tố biên dịch và phiên dịch, để tự học để trở thành một biên phiên dịch chuyên nghiệp, bắt buộc bạn phải là người giỏi đọc tài liệu nước ngoài.
Hiện nay, có rất nhiều trang báo bằng tiếng nước ngoài, tùy vào ngôn ngữ và sở thích của bạn mà hãy tìm một hoặc nhiều trang báo thích hợp nhất để luyện đọc.
Hoặc, hãy mua báo giấy bằng tiếng Anh và tập đến các nhà sách, lựa chọn những cuốn truyện bằng tiếng Anh để đọc cho hiệu quả.
3.Tham gia các câu lạc bộ ngoại ngữ và thường xuyên đến nơi có người nước ngoài để giao lưu
Để trở nên giỏi và chuyên nghiệp, bạn không chỉ học một mình mà nên tập trung nhiều người để học hỏi, việc học sẽ trở nên sôi động hơn nếu có sự tham gia của nhiều người, khi đó kiến thức về ngoại ngữ của bạn sẽ được tăng cường hơn.
Những người nước ngoài họ rất thân thiện, nếu bạn chịu khó tiếp cận với họ, họ sẽ đồng ý tiếp chuyện với bạn, hãy tập đọc, cố gắng nói cho họ hiểu những gì mà bạn muốn nói, để họ biết, rồi họ sẽ điều chỉnh những chỗ bạn sai và qua đó, bạn cũng biết thêm được nhiều từ ngữ mới hơn.
Người biên phiên dịch không chỉ có khả năng ngoại ngữ mà còn phải biết được những thuật ngữ chuyên ngành, trong từng chuyên ngành như giáo dục, y học, khoa học công nghệ, khoa học xã hội nhân văn sẽ có những từ ngữ chuyên ngành khác nhau, nếu bạn đinh hướng đi biên phiên dịch cho ngành nghề nào, thì hãy luyện học bộ từ vựng của chuyên ngành đó để nắm bắt và biên phiên dịch.
5.Rèn luyện khả năng nhanh nhẹn, nhạy bén, tư duy tốt
Tự học để trở thành một biên phiên dịch chuyên nghiệp, bạn cần có sự nhanh nhẹn, nhạy bén trong xử lý tình huống và có một tư duy tốt.
Để có được những điều như trên, bạn có thể tự học bằng nhiều cách khác nhau, sau đây là một số cách bạn có thể tham khảo.
- Tìm đọc các tài liệu về sách động lức, sách hướng dẫn của các chuyên gia hàng đầu thế giới về kỹ năng nhanh nhẹn, nhạy bén, tư duy tốt
- Thường xuyên xem các video từ các chuyên gia dạy trên các trang mạng xã hội
- Trong công việc thường ngày, hãy luyện tập tính cách của mình sao cho nhanh nhẹn, nhạy bén và nhờ một người bạn thân của bạn đánh giá sau một thời gian tập luyện, để xem trình độ của bạn đến đâu và nên điều chỉnh như thế nào cho hợp lý.
Tự học để trở thành một biên phiên dịch chuyên nghiệp là một trong những bước rất khó khăn, nếu bạn đã quyết tâm tự học hãy xác định mục tiêu ngay từ đầu là sẽ trở thành một biên phiên dịch viên chuyên nghiệp, để có thể đạt được những thành tích mà bạn mong muốn.
Thực hiện việc biên phiên dịch tại các cuộc họp
Ngoài việc dịch văn bản, bạn cũng có thể tham gia vào các cuộc họp, giao dịch kinh doanh hoặc đàm phán thông qua việc biên phiên dịch trực tiếp. Kỹ năng giao tiếp và lắng nghe tốt là những yếu tố quan trọng để trở thành một biên phiên dịch thành công trong các buổi họp này.